Het UMCG Protonentherapiecentrum heeft in 2024 496 patiënten met verschillende soorten kanker behandeld. Dit aantal is vergelijkbaar aan dat van voorgaande jaren. De meestal behandelingen zijn – net als voorgaande jaren – gedaan bij patiënten met hoofd-halskanker.
Protonentherapie bij verschillende tumoren
Protonentherapie wordt ingezet voor diverse soorten tumoren. Voor sommige soorten tumoren vallen onder de standaard indicaties. Dit betekent dat patiënten met dit type kanker direct aanmerking komen voor protonentherapie en dat de behandeling wordt vergoed door de zorgverzekeraar.
Bij andere tumoren is een model-based indicatie van toepassing. Hierbij wordt eerst een planningsvergelijking gemaakt tussen fotonentherapie en protonentherapie. Als uit deze vergelijking blijkt dat protonentherapie voor aanzienlijk minder schade aan gezond weefsel kan zorgen, komt de patiënt in aanmerking voor deze behandeling. In 2024 zijn meer dan 450 planningsvergelijkingen uitgevoerd, wat vergelijkbaar is met voorgaande jaren.
Behandelcijfers en verschuivingen in tumorsoorten
In 2024 hebben we 496 patiënten behandeld met protonenbestraling in het UMCG Protonentherapiecentrum. Dit aantal ligt in lijn met voorgaande jaren. Het maximum aantal patiënten dat we jaarlijks kunnen behandelen, is ongeveer 550. We bestralen 5 dagen per week van 8 uur ’s ochtends tot 10 uur ’s avonds met twee bestralingstoestellen.
Dit jaar zagen we enkele verschuivingen in de verdeling van tumortypen. Zo behandelden we iets minder patiënten met longkanker en tumoren in het centrale zenuwstelsel, terwijl het aantal patiënten met hoofd-halskanker en borstkanker juist iets toenam. De verschillen zijn klein. Het aantal bestralingen van patiënten met hoofd-halskanker is het meeste gestegen van 24% naar 27%. Voor hoofd-halskankerbestralingen maken we een speciaal bestralingsmasker om de behandeling zo nauwkeurig mogelijk uit te voeren. Voor kinderen worden deze maskers versierd.
Onderzoek en innovatie
Het UMCG Protonentherapiecentrum blijft zich richten op innovatie en kwaliteitsverbetering. Zo doen we onderzoek naar de invloed van voeding voor de behandeling van hoofd-halskanker, beter leven na kanker en gebruiken we kunstmatige intelligentie voor het verbeteren van de opsporing van hoofd-halskanker.
Bericht geplaatst op 18 maart 2025.
Wat is Protonentherapie?
In Nederland wordt bij bestraling van patiënten met kanker vrijwel altijd gebruik gemaakt van een behandeling met fotonen. Fotonen geven hun dosis af in het te bestralen gebied (de tumor), maar geven ook dosis af aan omliggende gezonde weefsels. Protonen geven hun dosis daarentegen nauwkeuriger af. Hiermee zorgen protonen in vergelijking met fotonen voor een verlaging van de stralingsdosis in omliggend gezond weefsel. Bij gelijkblijvende dosis in de tumor. Deze afname in dosis naar gezond weefsel kan resulteren in een afname in bijwerkingen.