Wat is Protonenbestraling?
Protonenbestraling is een innovatieve bestralingsvorm waardoor gezond weefsel in de buurt van de tumor beter intact blijft. Daardoor is de mogelijkheid op bijwerkingen beduidend kleiner. Sinds 2018 is het mogelijk om in ons protonentherapiecentrum in Groningen protonenbestraling te krijgen. Inmiddels is in Nederland bij meer dan helft van alle kankerpatiënten bestraling ofwel radiotherapie nodig.
Daarom wordt in Nederland bij de behandeling van patiënten met kanker ook vaak gebruik gemaakt van een behandeling met fotonen. Sinds 2018 is het dus ook mogelijk om protonentherapie te krijgen. Maar wat houdt deze vorm van bestraling precies in? Protonenbestraling, ook wel bekend als protonentherapie is een bestralingsvorm waarbij de tumoren in het lichaam worden bestreden met behulp van een hoge dosis nauwkeurige straling met protonen.
Download de infographic 'Verschil Fotonen- en Protonentherapie'Voordelen van deze bestraling
✔️ De dosis wordt nauwkeuriger afgegeven
✔️ Minder straling in gezonde weefsels
✔️ Kans op bijwerkingen door bestraling neemt af
✔️ Inzetbaar bij borstkanker, hoofd-halskanker, hersentumoren, longkanker, tumoren in het zenuwstelsel, slokdarmkanker, tumoren in de schedelbasis, lymfomen in de borstkas en bij kinderen met kanker
✔️ Reiskosten van en naar het UMCG vergoed door zorgverzekeraar
✔️ Kosten voor verblijf vergoed vanuit het basispakket van de zorgverzekeraar
Meer weten over bestraling met protonen? Download een van onze informatiebrochures!
Doel van protonenbestraling
Het doel van protonenbestraling is hetzelfde als bij andere bestralingstechnieken: het doden van kankercellen. Wat nieuw is bij protonenbestraling is dat de gezonde cellen in omliggend weefsel zo veel mogelijk gespaard worden. Hieronder wordt uitgelegd hoe dat werkt.
Verschil tussen fotonen- en protonenbestraling
Normaal gesproken krijgen patiënten met kanker in Nederland bestraling met fotonen. Dit zijn de stralen waar bijvoorbeeld ook röntgenfoto’s mee worden gemaakt. Deze stralen zijn onzichtbaar, het zijn elektromagnetische golven. De fotonen geven dosis af in de tumor. Maar ook in gezond, omliggend weefsel. Daarentegen geven protonen de dosis nauwkeuriger af. Daardoor is de stralingsdosis in omliggend, gezond weefsel lager. De dosis bestraling in de tumor blijft gelijk.
Door deze lagere dosis bestraling in gezond weefsel kan dit leiden tot minder bijwerkingen. Bovendien biedt protonenbestraling uitkomst wanneer de tumor van een patiënt dichtbij kwetsbare organen ligt. Lees op deze pagina meer over wie in aanmerking komt voor protonentherapie.
Hoe werkt protonenbestraling precies?
Zoals zojuist beschreven bestrijdt bij protonentherapie een hoge dosis protonenstraling de tumor. Deze straling is nauwkeuriger. Protonen zijn kleine, positief geladen kerndeeltjes. Ze geven de meeste energie af na het binnendringen van de tumor. Deze protonen dringen tot een bepaalde diepte het lichaam in. Daarna verliezen de deeltjes hun energie. Dit betekent dat protonen vooral actief zijn in de tumor en vervolgens minder ver doordringen in omliggend weefsel. Het gezonde weefsel blijft daardoor veel meer intact. Door de kleinere kans op schade neemt het risico op bijwerkingen van de bestraling af. De mate waarin de kans op bijwerkingen afneemt verschilt per patiënt.
Second opinion
Als u wilt weten of u, uw partner of uw kind in aanmerking komt voor bestraling met protonen, dan kunt u ook een second opinion aanvragen in het UMCG. Echter raden wij u aan dit te bespreken met de behandelend radiotherapeut-oncoloog en de ziektekostenverzekeraar.
Tot slot
Heeft u meer vragen naar aanleiding van deze pagina? Kijk dan bij de veelgestelde vragen. Weten hoe oud-patiënten een behandeling met protonentherapie hebben ervaren? Lees dan de patiëntenervaringen.
Protonentherapie bij verschillende behandelingenZie ook
Patiëntenervaringen
Wilt u meer weten over hoe het is om protonentherapie te ondergaan? Lees dan de patiëntenervaringen van Fred, Janny, Geert, Nico en Michel.