De deelnamegraad bij de bevolkingsonderzoeken naar borst- en darmkanker is nog steeds hoog, maar neemt licht af. Daarnaast is het screeningsinterval bij het bevolkingsonderzoek borstkanker toegenomen door gebrek aan personele capaciteit. Dat blijkt uit de monitoren van het bevolkingsonderzoek die IKNL verzorgt in opdracht van het RIVM. De monitoren rapporteren over 2018 en 2019, dus de effecten van de coronacrisis zijn nog niet zichtbaar.
Bevolkingsonderzoek borstkanker: personele capaciteit onder druk
Het bevolkingsonderzoek borstkanker nodigt vrouwen tussen de 50 en 75 jaar uit voor een mammografie (röntgenfoto van de borst). De mammografie wordt gedaan door screeningslaboranten. De foto’s worden beoordeeld door screeningsradiologen. Zij verwijzen de vrouwen door wanneer ze afwijkingen op de foto’s zien. In 2019 namen bijna 1 miljoen vrouwen deel aan het bevolkingsonderzoek borstkanker. De deelnamegraad was daarmee 75,7%. Dat is nog steeds hoog, maar een lichte afname ten opzichte van 2018 (76,8%).
Bij 6,7 per 1.000 deelneemsters is borstkanker gevonden, in totaal gaat dat om 6.500 deelneemsters. Bij ruim 5.100 van hen werd invasieve borstkanker gevonden, bij bijna 1.400 om ductaal carcinoma in situ (DCIS, een voorloper van borstkanker)*.
Het gemiddelde screeningsinterval nam in 2019 toe, van 24,1 maanden naar 25,1. Dat ging gepaard met een daling van het aantal heruitnodigingen dat binnen 24 (±2) maanden werd verstuurd tot 63%. In 2018 was dat nog 78%. De daling werd grotendeels veroorzaakt door een tekort aan laboranten. De verwachting is dat dat tekort door de coronapandemie groter zal worden. Mede daarom heeft staatssecretaris Paul Blokhuis (VWS) op advies van het RIVM besloten om het uitnodigingsinterval tijdelijk te verruimen naar maximaal drie jaar. In de tussentijd wil het RIVM meer laboranten opleiden, zodat het capaciteitstekort verholpen kan worden.
Download de monitor bevolkingsonderzoek borstkanker 2018/2019
BRON: IKNL
Protonentherapie bij borstkanker
Ongeveer 5% van de patiënten die bestraald moet worden voor borstkanker, komt in aanmerking voor protonentherapie. Met name patiënten met een verhoogd risico op complicaties aan het hart hebben baat bij een behandeling met protonentherapie.